Các nhân tố nội tại ảnh hưởng tới hiệu quả tài chính trong các ngân hàng thương mại cổ phần Việt Nam
DOI:
https://doi.org/10.33301/JED.VI.2623Từ khóa:
Hiệu quả tài chính, lợi nhuận, ngân hàng thương mại cổ phần, nhân tố nội tạiTóm tắt
Hiệu quả tài chính là yếu tố then chốt quyết định sự phát triển bền vững của các ngân hàng thương mại cổ phần Việt Nam. Bài báo này nhằm phân tích tác động của các nhân tố nội tại, bao gồm quy mô ngân hàng, tuổi hoạt động, cường độ vốn và tỷ lệ đòn bẩy đến hiệu quả tài chính của các ngân hàng thương mại cổ phần. Nghiên cứu sử dụng dữ liệu báo cáo tài chính của 21 ngân hàng trong giai đoạn 2020-2024 và áp dụng mô hình hồi quy tuyến tính trên dữ liệu bảng. Kết quả nghiên cứu cho thấy quy mô ngân hàng có tác động tích cực đến hiệu quả tài chính, trong khi tỷ lệ đòn bẩy, cường độ vốn và tuổi hoạt động có tác động tiêu cực. Những phát hiện này cung cấp bằng chứng thực nghiệm quan trọng, khẳng định vai trò của việc quản trị quy mô, cấu trúc vốn và chiến lược phát triển dài hạn trong việc nâng cao hiệu quả hoạt động của ngân hàng. Nghiên cứu góp phần bổ sung cơ sở lý luận và thực tiễn cho các nhà quản trị ngân hàng, nhà hoạch định chính sách và nhà đầu tư trong việc cải thiện hiệu quả tài chính và củng cố sự ổn định của hệ thống ngân hàng Việt Nam.
Tài liệu tham khảo
Adelopo, I., Lloydking, R. & Tauringana, V. (2018). Determinants of bank profitability before, during, and after the financial crisis. International Journal of Managerial Finance, 14(4), 378-398.
Akther, T., Rahman, M. & Rahman, M.M. (2023). Factors influencing commercial bank profitability in Bangladesh: a panel data approach. Future Business Journal, 9(1), 66-86. https://doi.org/10.1186/s43093-023-00247-8
Altunbas, Y., Carbo, S., Gardener, E.P.M. & Molyneux, P. (2021). Bank capital and financial stability: Evidence from Europe. Journal of Banking & Finance, 125(4), 1-18. https://doi.org/10.1016/j.jbankfin.2021.106072
Athanasoglou, P.P., Brissimis, S.N. & Delis, M.D. (2008). Bank-specific, industry-specific and macroeconomic determinants of bank profitability. Journal of international financial Markets, Institutions and Money, 18(2), 121-136. https://doi.org/10.1016/j.intfin.2006.07.001
Berger, A.N. (1995). The relationship between capital and earnings in banking. Journal of Money, Credit and Banking, 27(2), 432-456. https://doi.org/10.2307/2077877
Demirgüç-Kunt, A. & Huizinga, H. (2018). Bank activity and funding strategies: The impact on risk and returns. Journal of Financial Intermediation, 20(2), 1-25. https://doi.org/10.1016/j.jfi.2018.05.001
DeYoung, R. (1998). The performance of de novo commercial banks: A profit efficiency approach. Journal of Financial Economics, 50(2), 217-242. https://doi.org/10.1016/S0304-405X(98)00036-1
Didin, F. & Mochamad, M. (2018). How measuring financial performance. International Journal of Civil Engineering and Technology, 9(6), 553-557.
Dietrich, A. & Wanzenried, G. (2011). Determinants of bank profitability before and during the crisis: Evidence from Switzerland. Journal of International Financial Markets Institutions and Money, 21(3), 307-327. https://doi.org/10.1016/j.intfin.2010.11.002
Dietrich, A. & Wanzenried, G. (2014). The determinants of commercial banking profitability in low-, middle-, and high-income countries. The Quarterly Review of Economics and Finance, 54(3), 1-16. https://doi.org/10.2139/ssrn.2408370
F, L.C. & Waelchli, U. (2010). Firm Age and Performance. http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.1342248
Fidanoski, F., Choudhry, M., Davidovic, M. & Sergi, B.S. (2018). What does affect profitability of banks in Croatia?. Competitiveness Review, 28(4), 338-367. https://doi.org/10.1108/CR-09-2016-0058
Flamini, V., McDonald, C. & Schumacher, L. (2009). The determinants of commercial bank profitability in Sub-Saharan Africa. IMF Working Paper WP/09/15. https://doi.org/10.5089/9781451871623.001.
Ghosh, S. (2016). How do banks influence firm capital structure?. The journal of corporate Accounting & Finance, 27(6), 49-62. https://doi.org/10.1002/jcaf.22189.
Gujarati, D.N. & Porter, D.C. (2009). Basic Econometrics. 5th Edition. New York, USA: McGraw-Hill Education.
Hà, Đ.T.T. (2018). Phân tích các yếu tố tác động đến lợi nhuận của các ngân hàng thương mại Việt Nam [Luận văn thạc sĩ], Trường Đại học Kinh tế Tp. Hồ Chí Minh, Tp. Hồ Chí Minh.
Hà, P.T.T. (2022). Sức mạnh vốn và hiệu quả tài chính: Một nghiên cứu thực nghiệm tại Việt Nam. Tạp chí Kinh tế và Dự báo, 398(4), 23-35.
Işık, Ö. & Ersoy, E. (2022). Bank age and financial performance: Is the relationship linear or nonlinear? Evidence from listed and unlisted commercial banks in China. Finance, Economy and Society, 7(3), 1-20.
Katchova, A.L. & Enlow, S.J. (2013). Financial performance of publicly-traded agribusinesses. Agricultural Finance Review, 73(1), 58-73. https://doi.org/10.1108/00021461311321311
Kiganda, E.O. (2014). Effect of macroeconomic factors on commercial banks profitability in Kenya: Case of equity bank limited. Journal of Economics and Sustainable Development, 5(2), 46-56.
Kioko, M., Wasike, S. & Ndiao, D. (2013). Growth strategies and product performance: A Case of M-pesa. Strategic Journal of Business & Change Management, 6(3). https://doi.org/10.61426/sjbcm.v6i3.1316
Loderer, C. & Waelchli, U. (2010). Protecting minority shareholders: Listed versus unlisted firms. Financial Management, 39(1), 33-57. https://doi.org/10.1111/j.1755-053X.2009.01065.x
Malovaná, S. & Frait, J. (2024). Bank capital, lending, and regulation: A meta-analysis. Journal of Economic Surveys, 38(2), 281-316. https://doi.org/10.1111/joes.12589
Maqbool, S. & Zameer, M.N. (2018). Corporate social responsibility and financial performance: An empirical analysis of Indian banks. Future Business Journal, 4(1), 84-93. https://doi.org/10.1016/j.fbj.2017.12.002.
Nguyen, P.D. (2024). Determinants of bank profitability in Vietnam: A focus on financial and COVID-19 crises. Journal of Business Economics and Management, 25(4), 708-726. https://doi.org/10.3846/jbem.2024.21012.
Okwoli, A.A. & Kpelai, S.T. (2006). Introduction to Managerial Finance, 1st edition. Tomma Press, Jos.
Omondi, M.M. & Muturi, W. (2013). Factors affecting the financial performance of listed companies at the Nairobi securities exchange in Kenya. Research Journal of Finance and Accounting, 4(15), 99-104.
Ongore, V.O. & Kusa, G. (2013). Determinants of financial performance of commercial banks in Kenya. International journal of economics and financial issues, 3(1), 237-252.
Qehaja-Keka, V. & Kabashi, R. (2023). Determinants of bank profitability: Evidence from Kosovo and Albania. Journal of Liberty and International Affairs, 9(2), 333-348. https://doi.org/10.47305/JLIA2392333k
Rahmani, S., Iranzadeh, S. & Alavi-Matin, S. (2024). A meta-analysis of the factors affecting the banking industry’s profitability. Information Sciences and Numerical Analysis, 11(1), 51-64.
Riyanti, R.S., Nugroho, L. & Suryanto, T. (2024). Capitalization and bank profitability: Evidence from Indonesia. Jurnal Akuntansi dan Keuangan, 26(2), 123-139. https://doi.org/10.9744/jak.26.2.123-139
Sehrish, G., Faiza, I. & Khalid, Z. (2011). Factors affecting bank profitability in Pakistan. Romanian Economic Journal, 14(39), 61-87.
Shumway, T. (2001). Forecasting bankruptcy more accurately: A simple hazard model. Journal of Business, 74(1), 101-124. https://doi.org/10.1086/209665
Sữu, N.D. & Đức, N.M. (2023). Ảnh hưởng của nhân tố nội tại và nhân tố vĩ mô đến khả năng sinh lời của ngân hàng thương mại. Tạp chí Tài chính, 805(1), 78-81.
Thơ, T.N., Dương, N.T.T. & Hưởng, L.V. (2020). Nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả tài chính của ngân hàng thương mại Việt Nam. Tạp chí Phát triển Kinh tế, 308(5), 1-15.
Tran, Q.H., Nguyen, M.H. & Lopes, J.C. (2024). Determinants of bank profitability in Portugal. Quantitative Finance and Economics, 9(1), 1-25. https://doi.org/10.3934/QFE.2024001
Trujillo-Ponce, A. (2013). What determines the profitability of banks? Evidence from Spain. Accounting & Finance, 53(2), 561-586. https://doi.org/10.1111/j.1467-629X.2011.00466.x
Vu, N.T.T., Nguyen, T.H. & Pham, M.H. (2025). Impact of IT investments on bank profitability: Empirical evidence from Vietnam. Investment Management and Financial Innovations, 22(2), 1-14. https://doi.org/10.21511/imfi.22(2).2025.01
Wahba, H. & Elsayed, K. (2015). The mediating effect of financial performance strategy on the relationship between social responsibility and company structure. Future Business Journal, 1(1), 1-12. https://doi.org/10.1016/j.fbj.2015.02.001
