Tác động phi tuyến của tín dụng ngân hàng đến sản lượng kinh tế Việt Nam: Bằng chứng thực nghiệm từ góc độ doanh nghiệp
Từ khóa:
tín dụng ngân hàng, sản lượng kinh tế, tác động phi tuyếnTóm tắt
Nghiên cứu này tiếp cận từ góc độ doanh nghiệp để điều tra mối quan hệ giữa tín dụng ngân hàng và sản lượng kinh tế. Các phương pháp ước lượng kinh tế lượng (bao gồm GMM hệ thống, pooled OLS, FEM, REM và FGLS) được áp dụng trên dữ liệu từ 636 doanh nghiệp niêm yết trên HOSE và HNX trong giai đoạn 2004-2023 với tổng cộng 9.617 quan sát theo năm. Các kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng tín dụng ngân hàng không chỉ có ảnh hưởng đến tăng trưởng về lượng (quy mô sản lượng) mà còn đóng góp vào việc cải thiện chất lượng tăng trưởng kinh tế ở cấp độ vi mô, thông qua việc nâng cao hiệu quả hoạt động. Đáng chú ý, mối quan hệ này được xác định dưới dạng chữ U ngược. Điều này hàm ý rằng Chính phủ cần phân bổ vốn tín dụng hiệu quả cho doanh nghiệp trong các lĩnh vực có tiềm năng tăng trưởng đồng thời với thúc đẩy đa dạng hóa nguồn vốn cho nền kinh tế ngoài hệ thống ngân hàng để ứng phó với tình trạng tăng trưởng tín dụng vượt ngưỡng.
Tài liệu tham khảo
Afonso, A. & Blanco-Arana, M. C. (2022). Financial and economic development in the context of the global 2008-09 financial crisis. International Economics, 169, 30-42. https://doi.org/10.1016/j.inteco.2021.11.006.
Arcand, J. L., Berkes, E. & Panizza, U. (2015). Too much finance?. Journal of Economic Growth, 20, 105-148. https://doi.org/10.1007/s10887-015-9115-2.
Asante, G. N., Takyi, P. O. & Mensah, G. (2023). The impact of financial development on economic growth in sub-Saharan Africa. Does institutional quality matter?. Development Studies Research, 10, 2156904. https://doi.org/10.1080/21665095.2022.2156904.
Brunner, K. & Meltzer, A. H. (1972). Friedman's Monetary Theory. Journal of Political Economy, 80, 837-851.
Chu Khánh Lân (2016). Truyền tải chính sách tiền tệ qua kênh tín dụng của các ngân hàng thương mại Việt Nam [Luận án Tiến sĩ Kinh tế, Học viện Ngân hàng]. https://luanvan.moet.gov.vn/?page=1.35&view=27092
Chu Thanh Hải (2019). Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam hiện nay. Tạp chí Khoa học xã hội Việt Nam, 11, 18-26.
de la Torre, A., Ize, A. & Schmukler, S. (2012). Financial Development in Latin America and the Caribbean: The Road Ahead. Washington, DC: The World Bank.
Dimelis, S., Giotopoulos, I. & Louri, H. (2013). The credit crunch and firm growth in the Euro area: 2005-2011. A quantile panel analysis. Bank of Greece - Eurosystem, Working paper no 165.
Đinh Văn Hoàn (2022). Tác động của tín dụng ngân hàng tới tăng trưởng kinh tế tại Việt Nam [ Luận án Tiến sĩ Kinh tế, Trường Đại học Ngân hàng Thành phố Hồ Chí Minh]. https://luanvan.moet.gov.vn/?page=1.1&view=40933
Gaertner, F. B., Kausar, A. & Steele, L. B. (2020). Negative accounting earnings and gross domestic product. Review of Accounting Studies, 25, 1382-1409. https://doi.org/10.1007/s11142-020-09536-x.
Galindo, A. J. & Meléndez, M. (2013). Firm-Level Evidence o f the Link between Credit, Firm Size and Competitiveness in Colombia. Inter-American Development Bank working paper no IDB-WP-395.
Ho, S.-H. & Saadaoui, J. (2022). Bank credit and economic growth: A dynamic threshold panel model for ASEAN countries. International Economics, 170, 115-128. https://doi.org/10.1016/j.inteco.2022.03.001.
Konchitchki, Y. & Patatoukas, P. N. (2014). Accounting earnings and gross domestic product. Journal of Accounting and Economics, 57, 76-88. https://doi.org/10.1016/j.jacceco.2013.10.001.
McConnell, C., Brue, S. & Flynn, S. (2017). Macroeconomics, New York, McGraw Hill.
Mehar, M. A. (2022). Role of monetary policy in economic growth and development: from theory to empirical evidences. Asian Journal of Economics and Banking, ahead-of-print. https://doi.org/10.1108/AJEB-12-2021-0148.
Mishkin, F. S. (2012). The economics of money, banking, and financial markets. tenth ed. Pearson College Div.
Nguyen, H. M., Thai-Thuong Le, Q., Ho, C. M., Nguyen, T. C. & Vo, D. H. (2022). Does financial development matter for economic growth in the emerging markets?. Borsa Istanbul Review, 22, 688-698. https://doi.org/10.1016/j.bir.2021.10.004.
Nguyen, P. T. (2022). The Impact of Banking Sector Development on Economic Growth: The Case of Vietnam's Transitional Economy. Journal of Risk and Financial Management, 15. https://doi.org/10.3390/jrfm15080358.
Nguyễn Chí Đức & Phạm Duy Tính (2023). Tín dụng ngân hàng và tăng trưởng kinh tế Việt Nam. Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng, 248+249, 11-19.
Nguyễn Phúc Cảnh (2016). Truyền dẫn của chính sách tiền tệ và kênh cho vay tại Việt Nam [Luận án Tiến sĩ Kinh tế, Trường Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh]. https://luanvan.moet.gov.vn/?page=1.35&view=26456.
Oroud, Y., Ahmad, A. H., Alkhazaleh, M. & Shneikat, B. (2023). Evidence from an emerging market economy on the dynamic connection between financial development and economic growth. Research in Globalization, 6, 100124. https://doi.org/10.1016/j.resglo.2023.100124.
Oyadeyi, O. (2023). Financial development, real sector, and economic growth in Nigeria. SN Business & Economics, 3. https://doi.org/10.1007/s43546-023-00526-0.
Phạm Duy Tính (2023). Tín dụng ngân hàng và hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp bất động sản. Tạp chí Kinh tế và Phát triển, 315, 43-51.
Phạm Duy Tính (2024). Mối quan hệ phi tuyến giữa tín dụng ngân hàng và quy mô nền kinh tế Việt Nam. Tạp chí Nghiên cứu Kinh tế, 2 (549), 112-120.
Phạm Thị Thúy Diễm (2022). Độ mở kinh tế, phát triển tài chính, tăng trưởng kinh tế và chất lượng môi trường: Bằng chứng từ các nước đang phát triển [Luận án Tiến sĩ Kinh tế, Trường Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh]. https://luanvan.moet.gov.vn/?page=1.39&view=40689.
Tobin, J. (1984). On the efficiency of the financial system. Lloyds Bank Review, 153, 1–15.
Tổng Cục Thống Kê (2025). Báo cáo tình hình Kinh tế – Xã hội quý IV và năm 2024. Truy cập lần cuối ngày 11/03/2025, từ https://www.gso.gov.vn/bai-top/2025/01/bao-cao-tinh-hinh-kinh-te-xa-hoi-quy-iv-va-nam-2024/.
Trung, N. K. Q. (2021). Determinants of small and medium-sized enterprises performance: The evidence from Vietnam. Cogent Business & Management, 8. https://doi.org/10.1080/23311975.2021.1984626.
World Bank (2024). Viet Nam’s Economy is Forecast to Grow 6.1% in 2024: WB. Truy cập lần cuối ngày 11/02/2025, từ https://www.worldbank.org/en/news/press-release/2024/08/26/viet-nam-s-economy-is-forecast-to-grow-6-1-in-2024-wb.
Zhang, L. & Fargher, N. (2021). Aggregate accounting earnings, special items and growth in gross domestic product: evidence from Australia. Accounting & Finance, 62, 2467-2496. https://doi.org/10.1111/acfi.12871.
