Giải pháp xanh hoá xuất khẩu thép Việt Nam: Thích ứng trước tác động của Cơ chế Điều chỉnh Biên giới Carbon của Liên minh Châu Âu
Từ khóa:
Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon, phân tích định tính, xuất khẩu, thép, thuế carbonTóm tắt
Theo Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon được Liên minh Châu Âu ban hành vào 10/5/2023, từ năm 2026, thuế carbon dựa trên lượng khí phát thải sẽ áp dụng cho các sản phẩm xuất khẩu, đặc biệt gây áp lực cho các doanh nghiệp cần xanh hóa sản phẩm. Ngành thép, với sản lượng xuất khẩu sang Liên Minh đạt 1,5 triệu tấn trong Quý 1 năm 2024, dự báo sẽ chịu ảnh hưởng lớn. Nghiên cứu sử dụng chủ yếu phương pháp phân tích định tính để đánh giá thực trạng và tiềm năng xuất khẩu thép Việt Nam vào Liên minh Châu Âu, đồng thời dự báo các thách thức từ Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon, đặc biệt là yêu cầu giảm phát thải để tránh rào cản thương mại. Từ đó, bài báo đề xuất giải pháp tăng cường năng lực chính sách và đẩy nhanh quá trình xanh hóa ngành thép Việt Nam nhằm thích ứng với quy định mới của Liên minh Châu Âu.
Tài liệu tham khảo
Beaufils, T., Ward, H., Jakob, M., & Wenz, L. (2023), ‘Assessing different European Carbon Border Adjustment Mechanism implementations and their impact on trade partners’, Communications Earth & Environment, 4(1), 131. DOI: https://doi.org/10.1038/s43247-023-00788-4.
Bộ Công Thương (2022), Báo cáo Nghiên cứu cơ chế, chính sách ưu đãi khuyến khích đầu tư tư nhân cho Tăng trưởng Xanh ở Việt Nam, Hà Nội.
Brandi, C. (2021), Priorities for a development-friendly EU Carbon Border Adjustment (CBAM) (No. 20/2021). Briefing Paper.
European Central Bank (2023), Benefits and Costs of the ETS in the EU, a Lesson Learned for the CBAM Design, Frankfurt am Main, Germany.
Deutsches Institut für Entwicklungspolitik (2021), Priorities for a development-friendly Liên Minh Carbon Border Adjustment (CBAM) (No. 20/2021)’, Bonn, Germany.
Chepeliev, M. (2021), ‘Possible implications of the European carbon border adjustment mechanism for Ukraine and Other EU Trading Partners’, Energy Research Letters, 2(1). DOI: https://doi.org/10.46557/001c.21527.
Eicke, L., Weko, S., Apergi, M., & Marian, A. (2021), ‘Pulling up the carbon ladder? Decarbonization, dependence, and third-country risks from the European carbon border adjustment mechanism’, Energy Research & Social Science, 80, 102240. DOI: https://doi.org/10.1016/j.erss.2021.102240.
EU Taxation and Customs Union (2023), Carbon Border Adjustment Mechanism. Taxation and Customs Union, truy cập ngày 19 tháng 4 năm 2024, từ <https://taxation-customs.ec.europa.eu/carbon-border-adjustment-mechanism_en>
Eur-lex (2023), Regulation (EU) 2023/956 of the European Parliament and of the Council. Official Journal of the European Union, retrieved on 19/04/2024, from <https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:32023R0956>.
Hà Văn Sự (2024), ‘Tác động của Hiệp định thương mại tự do Việt Nam–EU đến xuất khẩu Việt Nam’, Tạp chí Kinh tế và Phát triển, (323), 12-22.
Hufbauer, G. C., & Kim, J. (2021), ‘Can EU carbon border adjustment measures propel WTO climate talks’, Peterson Institute for International Economics, PB21, 23.
Li, J., Chang, H., Ma, L., Hao, J., & Yang, R. T. (2011), ‘Low-temperature selective catalytic reduction of NOx with NH3 over metal oxide and zeolite catalysts—A review’, Catalysis Today, 175(1), 147-156.
Li, L., Fang, B., & Zhu, J. (2022), ‘Performance analysis of the YOLOv4 algorithm for pavement damage image detection with different embedding positions of Cơ chế Carbon modules’, Applied Sciences, 12(19), 10180. DOI: https://doi.org/10.3390/app121910180.
Lin, B., & Zhao, H. (2023), ‘Evaluating current effects of upcoming EU Carbon Border Adjustment Mechanism: Evidence from China’s futures market’, Energy Policy, 177, 113573. DOI: https://doi.org/10.1016/j.enpol.2023.113573.
Magacho, G., Espagne, E., & Godin, A. (2024), ‘Impacts of the CBAM on EU trade partners: consequences for developing countries’, Climate Policy, 24(2), 243-259. DOI: https://doi.org/10.1080/14693062.2023.2200758.
Ngô Đức Thanh & Nguyễn Hồng Thơm (2023), ‘Tác động của Cơ chế Điều chỉnh Biên giới Carbon (CBAM) của EU tới một số Ngành hàng Xuất khẩu có Cường độ Carbon cao của Việt Nam và Đề xuất Giải pháp Ứng phó’, Tạp chí Nghiên cứu Công nghiệp và Thương mại, truy cập lần cuối ngày 4 tháng 6 năm 2024, từ <https://vioit.vn/tac-dong-cua-co-che-dieu-chinh-bien-gioi-carbon-cbam-cua-eu-toi-mot-so-nganh-hang-xuat-khau-co-cuong-do-carbon-cao-cua-viet-nam-va-de-xuat-giai-phap-ung-pho.html>.
Perdana, S., & Vielle, M. (2023), ‘Carbon border adjustment mechanism in the transition to net-zero emissions: collective implementation and distributional impacts’, Environmental Economics and Policy Studies, 25(3), 299-329.
Stern, J. P. (2022), ‘Measurement, reporting, and verification of methane emissions from natural gas and LNG trade: creating transparent and credible frameworks (No. 06)’, OIES Paper: ET.
Szulecki, K., Overland, I., & Smith, I. D. (2022), ‘The European Union's CBAM as a de facto climate club: The governance challenges’, Frontiers in Climate, 4, 942583. DOI: https://doi.org/10.3389/fclim.2022.942583.
Takeda, S., & Arimura, T. H. (2024), ‘A computable general equilibrium analysis of the CBAMfor the Japanese economy’, Japan and the World Economy, 70, 101242. DOI: 10.1016/j.japwor.2024.101242.
Tổng cục Hải quan (2024), Tình hình xuất khẩu, nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam tháng 3 và 3 tháng năm 2024, truy cập ngày 19 tháng 4 năm 2024, từ <https://www.customs.gov.vn/index.jsp?pageId=2&aid=198468&cid=25>
Tổng cục Thống kê (2024), Số liệu xuất nhập khẩu các tháng năm 2024, truy cập ngày 19 tháng 4 năm 2024, từ <https://www.gso.gov.vn/du-lieu-va-so-lieu-thong-ke/2024/03/so-lieu-xuat-nhap-khau-cac-thang-nam-2024/>
Trần Khánh L & Hà Thị Ngọc H (2023), ‘Ảnh hưởng của Cơ chế điều chỉnh biên giới Carbon (CBAM), Thuế Carbon đối với doanh nghiệp xuất khẩu và cách ứng phó’, Tạp chí Kế toán & Kiểm toán, truy cập lần cuối ngày 4 tháng 6 năm 2024, từ <https://tapchiketoankiemtoan.vn/anh-huong-cua-co-che-dieu-chinh-bien-gioi-carbon-cbam-thue-carbon-doi-voi-doanh-nghiep-xuat-khau-va-cach-ung-pho.html>.
Viện Nghiên cứu Tăng trưởng Xanh (2024), Hướng dẫn kiểm kê khí nhà kính theo Nghị định 06/2022/NĐ-CP, truy cập ngày 19 tháng 4 năm 2024, từ <https://agg.vnua.edu.vn/tin-tuc-su-kien/huong-dan-kiem-ke-khi-nha-kinhtheo-nghi-dinh-06-2022-nd-cp-56035>.
Nguyễn Viết Lợi & Nguyễn Thị Hải Bình (2018), ‘Phát triển kinh tế nhanh, bền vững và những vấn đề đặt ra đối với Việt Nam’, Cổng Thông Tin Điện Tử - Viện Phát Triển Bảo Hiểm Việt Nam, truy cập lần cuối ngày 19 tháng 6 năm 2024, từ <https://mof.gov.vn/webcenter/portal/ttncdtbh/pages_r/l/chi-tiet-tin?dDocName=MOFUCM236545>.
VITAS (2022), Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon của Liên Minh (CBAM,. truy cập lần cuối ngày 18 tháng 3, năm 2024, từ <http://www.vietnamtextile.org.vn/co-che-dieu-chinh-bien-gioi-carboncua-eu-cbam_p1_1-1_2-1_3-597_4-6140_9-2_11-10_12-176_13-1786.html>.
VSA (2024), Tổng quan thị trường thép toàn cầu – tháng 2/2024, truy cập ngày lần cuối 24 tháng 5, năm 2024, từ <https://vsa.com.vn/tong-quan-thi-truong-thep-toan-cau-thang-2-2024/>.
Zhong, J., & Pei, J. (2024), ‘Carbon border adjustment mechanism: a systematic literature review of the latest developments’, Climate Policy, 24(2), 228-242.
