Ảnh hưởng của sự tham gia chuỗi giá trị toàn cầu với sự phát triển của các doanh nghiệp nhỏ và vừa ngành công nghiệp chế biến chế tạo Việt Nam
Từ khóa:
Chuỗi giá trị toàn cầu, công nghiệp chế biến chế tạo, doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam, liên kết xuôi, liên kết ngượcTóm tắt
Nghiên cứu này đánh giá ảnh hưởng của việc tham gia chuỗi giá trị toàn cầu tới sự phát triển của các doanh nghiệp nhỏ và vừa ngành công nghiệp chế biến - chế tạo Việt Nam. Nhóm tác giả sử dụng phương pháp mô men tổng quát và phân tích dữ liệu bảng với bộ dữ liệu gồm 387,994 quan sát từ 107,125 doanh nghiệp trong ngành trong giai đoạn 2011-2020. Kết quả nghiên cứu cho thấy, trong khi tham gia chuỗi giá trị toàn cầu theo liên kết ngược tác động tiêu cực và có ý nghĩa thống kê lớn tới giá trị giá tăng của các doanh nghiệp nhỏ và vừa ngành công nghiệp chế biến chế tạo Việt Nam thì việc tham gia chuỗi giá trị toàn cầu theo liên kết xuôi tạo ra các ảnh hưởng tích cực đến giá trị gia tăng của các doanh nghiệp nhỏ và vừa ngành công nghiệp chế biến chế tạo của Việt Nam.
Tài liệu tham khảo
ADB, UIBE, WTO, IDE-JETRO & CDRF (2021), Global value chain development report 2021: Beyond production, retrieved on January 20th, 2024, from <https://www.wto.org/english/res_e/booksp_e/00_gvc_dev_report_2021_e.pdf>.
Agostino, M., Giunta, A., Nugent, J. B., Scalera, D. & Trivieri, F. (2014), ‘The importance of being a capable supplier: Italian industrial firms in global value chains’, International Small Business Journal: Researching Entrepreneurship, 33(7). DOI: https://doi.org/10.1177/0266242613518358.
Aitken, B. J. & Harrison, A. E. (1999), ‘Do Domestic Firms Benefit from Direct Foreign Investment? Evidence from Venezuela’, American Economic Review, 89, 605-618. DOI: 10.1257/aer.89.3.605.
Altun, A., Avsar, I. I., Turan, T. & Yanikkaya, H. (2022), ‘Does global value chain participation boost high technology exports?’, Journal of International Development, 35(5), 820-837. DOI: https://doi.org/10.1002/jid.3708.
Banga, R. (2013), Measuring value in global value chains, UNCTAD, retrieved on January 20th, 2024, from <https://unctad.org/system/files/official-document/ecidc2013misc1_bp8.pdf>.
Belotti, F., Borin, A. & Mancini, M. (2020), ‘ICIO: Economic Analysis with Inter-Country Input-Output Tables in Stata’, World Bank Policy Research Working Paper No. 9156, retrieved on January 20th, 2024, from <https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=3541383>.
Lê Duy Bình (2017), ‘Tích Tụ vốn tại các doanh nghiệp nhỏ và vừa trong ngành công nghiệp chế biến, chế tạo ở Việt Nam’, Luận án tiến sĩ, Viện nghiên cứu quản lý Kinh tế Trung ương.
Lê Duy Bình & Trần Thị Phương (2021), Doanh nghiệp nhỏ và vừa và hiệp định EVFTA, GOPA & Economica Vietnam, Hà Nội, truy cập ngày 20 tháng 1 năm 2024 từ: <https://www.economica.vn/Content/files/PUBL%20%26%20REP/EVFTA%20and%20the%20SME%20Sector%20VIE.pdf>.
Chính phủ (2021), Nghị định số 80/2021/ND-CP, quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, ban hành ngày 26 tháng 8 năm 2021.
Constantinescu, C., Mattoo, A. & Ruta, M. (2019), ‘Does vertical specialisation increase productivity?’, The World Economy, 42, 2385-2402. DOI: https://doi.org/10.1111/twec.12801.
Criscuolo, C. & Timmis, J. (2017), ‘The relationship between global value chains and productivity’, International productivity monitor, OECD, Centre for the Study of Living Standards.
Dang, D. A. & Dang, V. A. (2021), ‘Globak value chain participation and firms’ innovations: Evidence from small and medium-sized enterprises in Viet Nam’, in Urata, S. (ed.), Enhancing SME Participation in Global Value Chains: Determinants, Challenges, and Policy recommendations, Asian Development Bank Institute, Japan.
Deyshappriya, N. P. R. & Maduwanthi, B. C. H. (2021), ‘Impact of Global Value Chains on the Performance of SMEs: Evidence from Sri Lanka,’ in Urata, S. (ed.), Enhancing SME Participation in Global Value Chains: Determinants, Challenges, and Policy Recommendations, Asian Development Bank Institute, Japan.
Eissa, Y. & Zaki, C. (2023), ‘On CGTTC and innovation: the moderating role of policy’, Journal of Industrial and Business Economics, 50, 49-71. DOI: https://doi.org/10.1007/s40812-022-00255-9.
Gereffi, G. & Fernandez-Stark, K. (2016), ‘Global value chain analysis: A primer, Center on Globalization, Governance & Competitiveness’, Duke University, retrieved on January 20th, 2024 from <https://dukespace.lib.duke.edu/dspace/bitstream/handle/10161/12488/2016-07-28_CGTTC%20Primer%202016_2nd%20edition.pdf>.
Gereffi, G., Humphrey, J. & Sturgeon, T. (2005), ‘The governance of global value chains’, Review of International Political Economy, 12(1), 78-104. DOI: https://doi.org/10.1080/09692290500049805.
Gonzálezi, J. L. (2017), ‘Mapping the participation of ASEAN small- and medium- sized enterprises in global value chains’, OECD Trade Policy Papers, OECD. DOI: https://doi.org/10.1787/18166873.
Ignatenko, A., Raei, F. & Mircheva, B. (2019), ‘Global Value Chains: What Are the Benefits and Why Do Countries Participate?’, IMF Working Paper 19/18, International Monetary Fund, Washington, DC.
Jangam, B. P. & Rath, B. N. (2021), ‘Does global value chain participation enhance domestic value-added in exports? Evidence from emerging market economies’, International Journal of Finance Economics, 26, 1681-1694. DOI: https://doi.org/10.1002/ijfe.1871.
Korwatanasakul, U. & Hue, T. T. (2022), ‘Global Value Chain Participation and Labour Productivity in Manufacturing Firms in Viet Nam: Firm-Level Panel Analysis’, ERIA Discussion Paper Series, No. 463. ERIA.
Korwatanasakul, U. & Paweenawat, S. W. (2020), ‘Trade, Global Value Chains, and Small and Medium-Sized Enterprises in Thailand: A Firm-Level Panel Analysis’, ADBI Working Papers. Thailand: Asian Development Bank Institute.
Korwatanasakul, U. & Paweenawat, S. W. (2021), ‘Trade, Global Value Chains, and SMEs in Thailand: A Firm-Level Panel Analysis’, in Urata, S. (ed.), Enhancing SME Participation in Global Value Chains: Determinants, Challenges, and Policy Recommendations, Asian Development Bank Institute, Japan.
Ndubuisi, G. & Owusu, S. (2021), ‘How important is GVC participation to export upgrading?’, World Development, 44, 2887-2908. DOI: https://doi.org/10.1111/twec.13102.
Porter, M. (1985), Competitive Advantage: Creating and Sustaining Superior Performance, Free Press, New York.
Shepherd, B. (2021), ‘Firm Size and Participation in the International Economy: Evidence from Bangladesh’, in Urata, S. (ed.), Enhancing SME Participation in Global Value Chains: Determinants, Challenges, and Policy Recommendations, Asian Development Bank Institute, Japan.
Shinozaki, S. (2015), Financing SMEs in Global Value Chains, Integrating SMEs into Global value chains: Challenges and policy actions in ASIA, Asian Development Bank Institute, Philippines.
Soontornthum, T., Cui, L., Lu, V. N. & Su, J. (2020), ‘Enabling SMEs’ Learning from Global Value Chains: Linking the Logic of Power and the Logic of Embeddedness of Interfirm Relations’, Management International Review, 60, 543-571. DOI: https://doi.org/10.1007/s11575-020-00425-8.
Taguchi, H. (2014), ‘Dynamic Impacts of Global Value Chains Participation on Asian Developing Economies’, Foreign Trade Review, 49, 313–326. DOI: 10.1177/0015732514543586.
Nguyễn Phúc Thọ (2022), ‘Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa - Động lực tăng trưởng kinh tế’, Tạp chí Kinh doanh và Công nghệ, 18, 29-34.
Tian, K., Dietzenbacher, E. & Jong-A-Pin, R. (2022), ‘Global value chain participation and its impact on industrial upgrading’, The World Economy, 45(5), 1362-1385. DOI: https://doi.org/10.1111/twec.13209.
Tổng cục Thống kê (2021a), Công nghiệp chế biến, chế tạo Động lực tăng trưởng kinh tế Việt Nam giai đoạn 2011-2020, Nhà xuất bản Dân Trí, Hà Nội.
Tổng cục Thống kê (2021b), Dấu ấn ngành công nghiệp chế biến chế tạo trong bức tranh kinh tế - xã hội Việt Nam giai đoạn 2011-2020, truy cập ngày 20 tháng 4 năm 2024, từ <https://consosukien.vn/dau-an-nganh-cong-nghiep-che-bien-che-tao-trong-buc-tranh-kinh-te-xa-hoi-viet-nam-giai-doan-2011-202.htm>.
UNCTAD. (2023) UNCTAD-Eora Global Value Chain Database [Online], retrieved on April 20th, 2024, from < https://worldmrio.com/unctadgvc/>.
Vu, N. H., Hoang, T. B., Bui, D. T. & Nguyen, Q. H. (2024), ‘Integration into global value chains and firm innovation: does local business environment matter?’, Journal of Industrial and Business Economics. DOI:10.1007/s40812-024-00297-1.
Vu, N. H., Nguyen, L. D. & Le, B. N. T. (2023), ‘Participation of Less Productive Firms in Global Value Chains in Transition Economies: An Analysis of SOEs and Private Firms in Vietnam’, Public Organization Review. DOI: https://doi.org/10.1007/s11115-023-00734-0.
Wang, S., He, Y. & Song, M. (2021), ‘Global value chains, technological progress, and environmental pollution: Inequality towards developing countries’, Journal of Environmental Management, 277, 110999. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jenvman.2020.110999.
World Bank (2020), Trading for Development in the Age of Global Value Chains, retrieved on January 20th, 2024, from: <https://documents1.worldbank.org/curated/en/310211570690546749/pdf/World-Development-Report-2020-Trading-for-Development-in-the-Age-of-Global-Value-Chains.pdf>.
Yanikkaya, H., Altun, A. & Tat, P. (2022), ‘Does the Complexity of GVC Participation Matter for Productivity and Output Growth?’, The European Journal of Development Research, 34, 2038-2068. DOI: https://doi.org/10.1057/s41287-021-00452-7.
Zhu, Xuechang, Liu, Bin & Wei, Qian (2019), ‘Does participation in global value chains extend export duration?’, Review of Development Economics, 23(3), 1282-1308. DOI: https://doi.org/10.1111/rode.12588.
