Thu nhập và đa dạng thu nhập của nông hộ: Nghiên cứu trường hợp tỉnh Đắk Lắk
Từ khóa:
thu nhập, đa dạng thu nhập, mối quan hệ nhân quả, nông hộ, Đắk LắkTóm tắt
Bài báo phân tích mối quan hệ nhân quả giữa thu nhập và đa dạng thu nhập của các nông hộ tỉnh Đắk Lắk dựa vào bộ dữ liệu bảng của TVSEP (Thailand Vietnam Socio Economic Panel) trong giai đoạn 2007 đến 2017. Nghiên cứu cho thấy tồn tại mối quan hệ nhân quả giữa thu nhập và đa dạng thu nhập bằng cách sử dụng kiểm định nhân quả được phát triển bởi Lopez & Weber (2017). Kết quả phân tích cho thấy mối quan hệ nhân quả hai chiều giữa thu nhập và đa dạng hóa thu nhập (HID4 và HID3), mối quan hệ một chiều HID2 đến thu nhập. Trên cơ sở đó, nghiên cứu đưa ra một số gợi ý chính sách đối với kết quả của nghiên cứu.
Tài liệu tham khảo
Anh, T. T. T. (2020), ‘Investigating the relationships between asean stock markets: An approach using the granger causality test of time-varying information efficiency’, Dalat University Journal of Science, 10(4), 43-56.
Adem, M. & Tesafa, F. (2020), ‘Intensity of income diversification among small-holder farmers in Asayita Woreda, Afar Region, Ethiopia’, Cogent Economics & Finance, 8(1), 1-15.
Andualem, K. & Umer, A. (2023), ‘Determinants of rural households’livelihood diversification strategies: In the case of north Wollo zone, Amhara National Regional State, Ethiopia’, Cogent Economics & Finance, 11, 2185347, 1-23.
Babatunde, R. O. & Qaim, M. (2009), ‘Patterns of income diversification in rural Nigeria: Determinants and impacts’, Quarterly Journal of International Agriculture, 48(4), 305-320.
Barrett, C. B., Reardon, T. & Webb, P. (2001), ‘Nonfarm income diversification and household livelihood strategies in rural Africa: Concepts, dynamics, and policy implications’, Food Policy, 26(4), 315-331.
Benin, S., Nkonya, E., Okecho, G., Pender, J., Nahdy, S. & Mugarura, S. (2011), ‘Impact of Uganda's National Agricultural Advisory Services program: Results of the baseline survey’, International Food Policy Research Institute, Washington, D.C.
Block, S. & Webb, P. (2001), ‘The Dynamics of Livelihood Diversification in Post-Famine Ethiopia’, Food Policy, 26, 333-350.
Dương Thị Ánh Tiên (2021), ‘Mối quan hệ nhân quả giữa lợi nhuận và rủi ro của các ngân hàng thương mại Việt Nam’, Tạp chí Khoa học và Công nghệ, số 54,152-169.
Dương Ngân Hà (2018), ‘Kiểm định mối quan hệ nhân quả giữa lạm phát và biến động của thị trường chứng khoán tại Việt Nam’, Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng, 199(12), 1-8.
Démurger, S., Fournier, M. & Yang, W. (2010), ‘Rural households' decisions towards income diversification: Evidence from a township in northern China’, China Economic Review, 21, S32-S44.
Dumitrescu, E.-I. & Hurlin, C. (2012), ‘Testing for Granger Non-causality in Heterogeneous Panels’, Economic Modelling, 29(4), 1450 - 1460.
Diep, H. T. N. & Vien, H. Th. (2017), ‘Determinants of income diversification and its effects on rural household income in Vietnam’, Can Tho University Journal of Science, 6, 153-162.
Dong, K., Hochman G., Zhang, Y., Sun, R., Li H. & Liao, H. (2018), ‘CO2 emissions, economic and population growth, and renewable energy: empirical evidence across regions’, Energy Economics, 75, 180-192.
Ellis, F. (2000), Rural livelihoods and diversity in developing countries, Oxford University Press.
Ersado, L. (2003), Income Diversification In Zimbabwe: Welfare Implications From Urban And Rural Areas, FCND Discussion Paper 152, International Food Policy Research Institute, Washington, D.C.
Frees, E. W. (1995), ‘Assessing cross-sectional correlations in panel data’, Journal of Econometrics, 64, 393-414.
Getahun, W., Haji J., Mehare, A., & Zemedu, L. (2023), ‘Drivers of income diversification among rural households in the Ethiopian central highlands’, Food and Energy Security, 12(3), 1-22.
Hoyos, R. E. D. & Sarafidis, V. (2006), ‘Testing for cross-sectional dependence in panel-data models’, The Stata Journal, 6(4), 482-496.
Illukpitiya, P. & Yanagida, J. F. (2008), ‘Role of income diversification in protecting natural forests: evidence from rural households in forest margins of Sri Lanka’, Agroforestry Systems, 74, 51-62.
Joshi, P. K., Gulati, A., Birthal, P.S. & Twari, L. (2004), ‘Agriculture Diversification in South Asia: Patterns, Determinants and Policy Implications’, Economic and Political Weekly, 39(24), 2457-2467.
Jayne, T. S., Yamano, T., Weber, M. T., Tschirley, D., Benfica, R. & Chapoto, A. (2003), ‘Smallholder income and land distribution in Africa: Implications for poverty reduction strategies’. Food Policy, 28(3), 253-275.
Kasperski, S. & Holland, D. S. (2013), ‘Income diversification and risk for fishermen’, Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, 110(6), 2076-2081.
Khai, T. T. & Danh, N. N. (2014), ‘Determinants of income diversification and its effect on household income in rural Vietnam’, Journal of Economic Development, 221, 20-41.
Khúc Văn Quý, Trần Quang Bảo & Hoàng Liên Sơn (2016), ‘Phân tích các yếu tố ảnh huởng tới sự đa dạng hóa thu nhập của hộ gia đình tại vùng đệm vườn Quốc gia U Minh Hạ, Cà Mau’, Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, 1, 118-125.
Lopez, L. & S. Weber. (2017), ‘Testing for Granger Causality in Panel Data’, The Stata Journal, 17(4), 972-984.
Minot, N., Epprecht, M., Anh, Tr. Th. Tr. & Trung, L. Q. (2006), ‘Income Diversification and Poverty in the Northern Uplands of Vietnam’, Research report, International Food Policy Research Institute, Washington, DC.
Mehari, B., Gebremedhin, B. & Jaleta, M. (2020), ‘Income diversification and its determinants among rural farm households in Ethiopia’, Agricultural and Food Economics, 8(1), 1-20.
Marenya, P. P. & Barrett, C. B. (2009), ‘State-conditional Fertilizer Yield Response on Western Kenyan Farms’, American Journal of Agricultural Economics, 91, 991-1006.
Nguyễn Quang Dong & Nguyễn Thị Minh (2012), Giáo trình kinh tế lượng, Nhà xuất bản Trường Đại học Kinh tế Quốc Dân, Hà Nội.
Nguyễn Thị Mai (2019), ‘Đa dạng hóa thu nhập khi rủi ro: trường hợp nông hộ Việt Nam’, Tạp chí Phát triển và Khoa học Công nghệ - Kinh tế - Luật, 723-735.
Nguyễn Linh Phương (2020), Nông nghiệp với sinh kế bền vững, Nhà xuất bản Văn hóa Dân tộc, Thành phố Hồ Chí Minh.
Nguyễn Thị Kim Chi & Lê Trung Đạo (2021), ‘Mối quan hệ nhân quả giữa thuế và đầu tư trực tiếp nước ngoài: Nghiên cứu thực nghiệm tại các quốc gia đang phát triển’, Tạp chí Nghiên cứu Tài chính-Marketing, 64, 15-25.
Ông Nguyên Chương & Trần Như Quỳnh (2015), ‘Nghiên cứu sự đa dạng nguồn thu nhập hộ gia đình Vùng Duyên hải Nam Trung Bộ’, Kinh tế & Phát triển, 217, 65-74.
Phan Xuân Lĩnh (2016), Nguồn lực sinh kế của đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk, Luận án tiến sĩ kinh tế, Học viện Nông nghiệp Việt Nam, Hà Nội.
Pesaran, M. H. (2007), ‘A simple panel unit root test in the presence of cross-section dependence’, Journal of Applied Econometrics, 22(2), 265–312.
Sultana, N., Hossain, Md. E. & Islam, Md. K. (2015), ‘Income Diversification and Household Well-Being: A Case Study in Rural Areas of Bangladesh’, International Journal of Business and Economics Research, 4(3), 172-179.
The World Bank (2019), Agriculture and rural development, Retrieved on March 2th 2023, from <https://www.worldbank.org/en/topic/agriculture>.
Thủ tướng Chính phủ (2018), Quyết định số 27/2018/QĐ-TTg, Ban hành hệ thống ngành kinh tế Việt Nam, ban hành ngày 06 tháng 7 năm 2018.
Urbain, J. P. & Westerlund, J. (2006), Spurious regression in nonstationary panels with cross-unit cointegration, (METEOR Research Memorandum; No. 057), METEOR, Maastricht University School of Business and Economics, Maastricht.
Võ Hồng Đức & Nguyễn Công Thắng (2021), ‘Tăng trưởng kinh tế và tiêu thụ năng lượng tại các quốc gia đang phát triển’, Kinh tế & Phát triển, 283(1), 44-58.
Wan, J., Li R., Wang, W., Liu, Zh. & Chen, B. (2016), ‘Income Diversification: A Strategy for Rural Region Risk Management’, Sustainability, 8(1064), 1-12.
Westerlund, J. (2007), ‘Testing for error correction in panel data’, Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 69(6), 709-748.
Yishak, G., Gezahegn, A., Tesfaye, L., & Dawit, A. (2014), ‘Rural household livelihood strategies: Options and determinants in the case of Wolaita Zone, Southern Ethiopia’, Journal of Social Sciences, 3(3), 92–104.
Yisihake, E. & Anupama, U. (2018), ‘Determinants of Income Diversification and Its Share to Total Household Income in South, Nations, Nationalities and People Region, Ethiopia’, Journal of Emerging Technologies and Innovative Research (JETIR), 5(11), 362-374.
